Globalizacja visual kei: Teraźniejszość i przyszłość visual kei

Przyszłość visual kei

Odkąd visual kei zaczął zyskiwać popularność na świecie, miał momenty stagnacji, jak również większego ruchu. Do dziś poza kilkoma zespołami, takimi jak DIR EN GREY czy X JAPAN, scena nie zdołała wejść na główny rynek. Miało miejsce kilka prób wejścia w rynek mainstreamowy: DIR EN GREY wygrał w 2006 roku nagrodę amerykańskiego MTV “Headbanger’s Ball” za najlepszy teledysk¹, a jego uczestnictwo w trasach zachodnich zespołów obudziło w ludziach zainteresowanie visual kei i japońskim rockiem. To doprowadziło do kolejnych tras z udziałem artystów visual kei, takich jak trasa Taste of Chaos.² Jednak organizatorzy po 2008 roku niespecjalnie poszli tą drogą, a visual kei został szybko zapomniany, podczas gdy zachodni muzycy oraz style nadal zdobywały coraz większe zainteresowanie.

Chociaż w ostatnich latach częściej wykorzystuje się sale koncertowe niż konwenty anime, organizatorzy wciąż nie starają się o większą reklamę wśród szerszej publiczności i ma się wrażenie, że na koncerty przychodzą wciąż ci sami fani. Wielu organizatorów donosi, że ponowne trasy odnoszą mniejszy sukces niż pierwsze występy, co zupełnie zaprzecza temu, czego można by się spodziewać, gdy prowadzi się działania marketingowe mające na celu wzrost zainteresowania i popularności.³

Ludzie dorośleją i zmieniają się, a ich zainteresowania i gusta muzyczne prawdopodobnie także ulegają zmianie. Zauważalne jest to, że wśród respondentów ankiety przeprowadzonej przez JaME, przy rozpatrywaniu przedziału wiekowego od lat dwudziestu w górę, wraz ze wzrostem wieku spada ilość osób przypisanych do tej kategorii.⁴ Nasuwa się więc pytanie, czy fani z czasem nie wyrastają z tej sceny. Jeśli tak właśnie jest, bez prowadzenia w Japonii i zagranicą marketingu wśród osób spoza istniejącej sceny, zagraniczna scena visual kei może całkiem przestać istnieć, jeśli nie pozwoli się jej rozwijać i nie przyjmie się nowych fanów zanim starzy odejdą. Bez fanów nie ma samej sceny.

Odkąd na Zachodzie powstają zespoły visual kei i przyjmują ten styl za swój, wciąż narastają dyskusje o zasadności tworzenia takich grup. Nasuwa się pytanie, czym ten styl naprawdę jest i czy ten naśladowniczy visual kei nie jest po prostu glam rockiem o azjatyckich wpływach. Jasne jest jednak, że to naśladownictwo łączy istniejącą scenę visual kei z potrzebą promowania jej rozwoju, bez względu na to, czy wszyscy fani to akceptują, czy nie.

W 2011 roku poważnym problemem sceny visual kei jest nielegalne pobieranie danych z Internetu, jednak stopniowo podejmuje się kroki w celu poprawy tego stanu poprzez zwiększenie dostępności legalnych źródeł, gdzie można nabywać muzykę online. Niestety to wciąż ogranicza tych fanów, którzy nie są w stanie kupować przez Internet. Część japońskich księgarni w Stanach Zjednoczonych, takich jak Kinokuniya, albo wywodząca się z Francji sieć FNAC w Europie prowadzi ograniczoną sprzedaż produktów visual kei, ale większość osób niemieszkających w rejonach wielkomiejskich wciąż ma ograniczony dostęp do nabywania dóbr.

Przyszłość visual kei zależy od tego, czy uda się mu się nie tylko przetrwać konkurencję z innymi stylami muzycznymi rozwijającymi się w Japonii, ale także przeprowadzić działania marketingowe na skalę mainstreamu wśród międzynarodowej grupy fanów rocka. Żeby to było możliwe, musi się zmierzyć z licznymi przeszkodami. Kluczowe znaczenie dla przyszłego rozwoju sceny ma właściwa jedność wśród fanów zagranicą, akceptacja wszystkich form tego stylu oraz promocja poza fandomem. Jeśli chodzi o przemysł, japońskie wytwórnie visual kei do dziś pozostają niemal wyłącznie na terenie Japonii, pozostawiając prawie całe zadanie promowania ich zagranicznym organizatorom i wytwórniom.⁵ W ten sposób marketing ma luki, przez co visual kei trafia tylko do specyficznego odbiorcy zamiast całej społeczności fanów rocka. To wymaga usprawnienia.

Wreszcie same zespoły w ostatnich latach spotykają się z mocną krytyką ze strony fandomu na temat tego, że wiele z nich tworzy się na jedną modłę albo że kopiują się nawzajem.⁶ Innych oskarża się o wykorzystywanie visual kei jako sposobu na zyskanie odbiorców, który się odrzuca, kiedy tylko fandom się wystarczająco rozrośnie. 78% respondentów twierdzi, ze to wyjątkowość tego gatunku przyciągnęła ich uwagę po raz pierwszy, więc nowi ale banalni pod względem wizualności artyści mogą być w przyszłości zagrożeniem dla tej sceny.⁷

Podobnie do innych undergroundowych stylów w przeszłości, visual kei udowodnił, że jest w stanie zyskać międzynarodowe uznanie, a nawet przyciągnąć uwagę mainstreamu. Czas teraz przyciągnąć słuchaczy muzyki mainstremowej na międzynarodowym rynku, tak by w przyszłości fani visual kei mogli się cieszyć sceną, która zdołała dobrze prosperować przez ponad dwie dekady.

Mam nadzieję, że podobała wam się seria "Globalizacja visual kei”, którą mogliście śledzić przez ostatnie dwanaście tygodni. Mam nadzieję, że taki wgląd w ten gatunek muzyczny zachęci innych badaczy do zagłębienia się w niego jeszcze bardziej oraz innych zaangażowanych w tę scenę, by sięgnęli po visual kei w przyszłości i pomogli mu się rozwijać.

Bądźcie z nami w następnym tygodniu, kiedy to pojawi się ostatnia cześć serii, gdzie przedstawione zostaną wyniki międzynarodowej ankiety dotyczącej globalizacji visual kei, która była przeprowadzona w marcu 2011 roku.

___________________________________
[1] Dir En Grey [dok. elektr.] http://en.wikipedia.org/wiki/Dir_En_Grey [dostęp: 20.04.2011]
[2] Wywiad mailowy przeprowadzony z Jhouse Rock w dn. 25.03.2011
[3,5] Wywiady przeprowadzone z Tainted Reality, Jrock NL, Jhouserock, Kohaku Music w dn. 01.02 – 31.03.2011
[4,7] Globalizing Visual Kei Fan Survey [dok. elektr.] http://www.jame-world.com/us/articles-73541-globalizing-visual-kei-fan-survey.html [dostęp: 11.02.2011]
[6] Wywiady przeprowadzone z japońskimi i zagranicznymi fanami w dn. 01.02 – 25.03.2011